اگر امت وسط و شاهد نباشیم، به طور طبیعی از مزایای و امتیازات دنیوی و اخروی آن برخوردار نمیشویم. در تاریخ بشر قبل از حضرت محمد صلی الله علیه وسلم، بهترین امتی که تعداد زیادی از انبیاء را الله متعال از میان آنها و برای آنها فرستاده است، بنی اسرائیل و یا فرزندان حضرت یعقوب علیه السلام میباشند. اما وقتی که این مردم به حیث قوم نتوانستند که مکلفیت خویش را به شکل درست ادا کنند، در تطبیق شریعت نهایت افراط و تفریط را کردند. الله متعال پیامبری دیگری به غیر از قوم آنها بنام محمد صلی الله علیه وسلم فرستاد و امت او را به حیث امت وسط و شاهد در بین امتهای دیگر قرار داد. امت او را بهترین امتهای روی زمین و پیامبری آن را امام الانبیا لقب داد. این امتیازاتی است که الله متعال برای ما به حیث امت داده است، به شرطی که اهمیت آن را درک کرده و رسالت آن را به وجه احسن بهپیش ببریم.
ما مسلمانها در اساس منحیث امت، عادل استیم. تمام امور زندهگی خویش را بر اساس عدالت به پیش میبریم. بحث عدالت یکی از مباحث مهم در تمام نظامهای سیاسی و بشری در سطح دنیا است. اما اینکه به آن رسیدهاند و یا خیر سوالی است که در طول تاریخ شک و تردیدهای زیادی را به وجود آورده است. ملتها و افکار زیادی از فلسفه فارس و یونان تا فلسفهی مارکس و سرمایهداری همه در مباحثشان عدالت را فراموش نکردند، اما در میدان عمل نتوانستند، عدالت را پیاده کنند. ابن تیمیه و شاگرد او ابن قیم جوزی رحمهم الله، عدالت را از مقاصد شریعت میدانند. عدالت به معانی؛ حکم به حق، استقامت، ضد ظلم، عدم افراط و تفریط، اعطای حق برای مستحق، میزان الله متعال، تساوی تعامل شوهر با زنهای خویش آمده است. اگر تمام معانی که در مورد عدل در متون اسلامی تذکر یافته کنار هم گذاشته شود، تصویر واضحتری نسبت به آن به وجود میآید.
یکی از صفات بسیار مهم امت اسلامی «عدل» میباشد. یعنی امتی که نه در افراط یهودیت و نه در تفریط عیسویت گیرمانده است. امتی که بر اساس تطبیق شریعت موازنه و عدالت را بین مردم برقرار میکند. در دنیای امروز نیاز به عدالت یک ضرورت بشری و جهانی است. بیعدالتی که امروز در سطوح مختلف فردی، گروهی و دولتی وجود دارد فقط با قدرت رسیدن این امت میتواند خاتمه پیدا کند. نظم بین المللی امروز به دلیل اینکه بر اساس اسلام تنظیم نشده شاهد ظلم و بیعدالتی است. نظم جهانی امروز به رهبری امریکا و کشورهای دیگر که امکانات مادی بیشتر دارند به خاطر تأمین منفعت و توسعه قدرت خویش یک تعداد زیادی از انسانها و مسلمانها را به طبقه مظلوم تبدیل کرده و بالای آنها حکومت میکنند.
قدرت و تسلط از شاخصههای دیگر امت اسلامی یا همان امت وسط میباشد. مفسرین در تفسیر كلمه «شهداء علی الناس» معنی برتری بر دیگر مردم نیز تعبیر و تفسیر نمودهاند. معنی دیگری شاهد این است که این امت شاهد عظمت و اقتدار این دین خواهد بود، و در این شهادت حضرت محمد صلی الله علیه وسلم نیز شریک مسلمین و امت خودش میباشد، و این افتخار بزرگ برای این امت است. حالت اصلی امت اسلامی این است که باید قدرت دنیا در دست ما باشد؛ چون برای هدایت بشر بر اساس وحی الهی نیاز به این قدرت است. این تسلط و اقتدار زمانی اتفاق میافتد که به حیث امت وسط ظهور کرده و مکلفیت جمعی خویش را به وجه احسن به سر برسانیم. یکی از مهمترین صفات امت وسط این است که همیشه متمسک به هدایت براساس شریعت اسلام و پیوسته برای ثبات در آن تلاش میورزد، هیچگاهی آن را فراموش نمیکند.
يكي از معانی اساسی اسلام به معنی سلامتی میباشد که این سلامتی شامل دنیا و آخرت یک فرد مسلمان میگردد. یعنی با تطبیق کامل و اساسی این دین تمام شرهای متصور دنیا و آخرت از مسلمان دور میسازد. کلمهی «سَلَمَ» به شکل معرفه و نکره حدود چهل مرتبه در قرآن عظیمالشان تذکر یافته است که نمایندهگی از جایگاه مهم این مفهوم در قرآن میکند. اسلام دینی است که علاوه بر اینکه شر از جانب این دین برای ما نمیرسد از شرهای دیگریی که به ما میرسد، جلوگیری مینماید. برای ثبوت اینکه اسلام دین سلامتی است، دلایل و شواهد زیادی وجود دارد که مهمترین آن قرار ذیل میباشد:
دوازده قرن حاکمیت: بعد از سقوط امپراتوری فارس و روم توسط مسلمانها زمینه برای تبدیل شدن اسلام به حیث قدرت جهانی و قدرت اول مساعد گردید. این قدرت در زمان خلافت عباس به حد اعظمی خویش رسید. خلافت اسلامی به طور کامل اسلام را تطبیق و از وحدت، حاکمیت و عقیده اسلامی به طور اساسی حراست و حفاظت میکرد. در رأس دولت خلافت امام و یا حاکمی وجود داشت که به حیث سپر که از عقب آن مسلمین جنگ میکردند و در موقعی که احساس ترس و خطری وجود داشته باشد به دامن آن پناه میبرند و احساس امنیت میکنند. حاکمیت اسلام به شکل دولتی یعنی نهادی که مسلمانها او را از خود فکر کرده و در موقع نیاز به آن مراجعه میکنند. این سمبول اقتدار در دوازده قرن با قوت خودش ادامه داشت. کسانی که به آن پناه بردند خیلی با عزت از آنها در برابر ظلم حفاظت و حراست شدهاند. صدای زنی در یرموک هیچگاه بی پاسخ نماند، از خاطر او ارتش بسیج شد که دشمن را به لرزه انداخت؛ چرا؟ چون قضیه یک فرد مسلمان قضیهای همه مسلمانها است. امت مانند جسد واحد است که هیچ وقت در برابر درد یک قسمت از بدناش نمیتواند بیتفاوت باشد.
کم بودن مشکلات صحی: در تاریخ جوامع اسلامی شما خیلی کم و یا هیچ سراغ ندارید که افسردگی و یا مشکلات روانی یکی از چالشها محسوب شده باشد. جامعه اسلامی جامعهای است که در آن آرامش، توکل، قضای الهی و اعتماد به الله متعال حاکم است، هیچ دلیلی برای افسردهشدن وجود ندارد. شما امروز نگاه کنید که اختلال روانی و فزیکی به دلیل افسردهگی یکی از معضلات اساسی جوامع مدرن است که همهروزه از مردم قربانی میگیرد و مسبب خشونتهای غیر انسانی پنداشته میشود. اگر شما به آمار افسردهگی در سال 2021 نظر بیندازید، خیلی تکان دهنده است. در افغانستان اگر به تاریخ افسردهگی دقت شود با آمدن امریکا و عام شدن زندهگی برمعیار کپیتالستی، سطح خودکشی و افسردگی نیز بالا رفت با وجود که از نظر معیشتی وضع مردم خیلی بهتر از گذشته شده بود. مسلمانها از جمله مردمان صحتمند در تاریخ بشری حساب میشدند، هم از نظر فزیکی و هم از نظر روانی. چون مفاهیم و ارزشهای اسلامی اگر در تغذیه و هدف زندهگی مراعات شود، این مشکلات که اکنون دامنگیر مردم است به وجود نمیآید. اسلام به کمخوری و روزه نفلی توصیه کرده و روزه فرضی را نیز الزامی کرده است تا اینکه بنده الله متعال صحتمند باشد. حکایت مشهور از طبیب است که در زمان پیامبر اسلام به مدینه جهت تداوی مردم آمده بود، ولی بعد از مدت یک سال هیچکسی به این طبیب مراجعه نکرد. طبیب جهت شکایت نزد رسول الله صلی الله رفت؛ پیامبر صلی الله علیه وسلم؛ فرمودند: تا گرسنه نشویم غذا نمیخوریم و قبل از اینکه سیر شویم از خوردن غذا دست میکشیم. اسلام در کنار سلامتی فزیکی به سلامتی روحی نیز توجه اساسی کرده است. شراب را حرام و برای آن حد وضع کرده است و هر چیزی نشهآور و مخدر را نیز ممنوع ساخته تا فرد مسلمان همیشه عقلاش محفوظ بوده و لحظۀ هم در زندهگی انحراف نداشته باشد.
تقسیم و توزیع ثروت عادلانه: به دلیل موجودیت نظام کپیتالستی در سیستم اقتصادی جهان، بشریت شاهد یک بیعدالتی بیسابقه در توزیع ثروت در بین مردم است، و یکی از عوامل اساسی فقر جهانی نیز همین توزیع ثروت میباشد. شاید تعداد به این فکر باشند که سرمایهداران دنیای غرب انسانهای نابغه هستند که به دلیل همین استعداد شان صاحب این همه پول و امکانات شدهاند؟ شاید تا یک حد این موضوع وجود داشته باشد، اما در اصل این سیستم سرمایهداریی که ثروت 90% دنیا را در دست یک فیصد مردم قرارداده و دیگران را بردهیی کار و در آمد این شرکتهای کلان ساخته است. بعضی از این تجارتها مثل تولید و خرید اسلحه در امریکا، تولید نوشابهها، تولید سگرت، پروسس مواد مخدر، ساخت فلمهای مبتذل و... که سالانه هزارها قربانی میگیرند، و بشریت را از نظر صحی و اخلاقی به سمت نابودی قرار داده اند، به دلیل اینکه صاحبان این کمپنیها سرمایهداران با نفوذ استند و جیب سیاستمداران و دولتها را با مالیه گزاف پر میکند، تجارت شان روز به روز پر رونق شده و دولتها در خدمت آنها قرار میگیرد. اسلام و نظام اقتصادی آن همیشه به توزیع ثروت و گردش آن در دایرهای که فقر و مشکلات مردم از طریق تولید کار کاهش دهد، تشویق اساسی کرده است. اسلام پنج راه را برای تقسیم ثروت در میان مردم گذاشته است. دادن صدقات، دادن نذر، دادن خمس، عشر و زکات. اینها از موارد استند که به طور طبیعی زمینه تقسیم ثروت عادلانه و کاهش فقر به وجود میآورد. این نکته قابل ذکر است که برای تطبیق این حکم نیاز به دولت اسلامی است در سطح افراد این مشکل طبعاً که حل نمیشود.
موجودیت امنیت: در تاریخ اسلامی یکی از مسایل بسیار مهم و قابل توجه موجودیت امنیت کامل در سرزمینهای اسلامی است. اقتدار دولت اسلامی و تدین مردم سبب میشد که مردم در امنیت کامل زندهگی کنند. سیستم مجازات مانند؛ جنگ با قطاعالطریق، بریدن دست دزد، تطبیق قصاص، و تطبیق حد قذف (تهمت)، حد زنا، امنیت مال، جان، آبرو عزت و ناموس مردم را تامین کرده بود. دولت و امت اسلامی به سطح دنیا مردمان بودند که امنیت و آرامش را برای جهانیان عرضه میکردند. امت اسلامی در سطح دنیا سهم قابل ملاحظه برای تمدن بشری و برخورداری از امنیت و رفاه داشتهاند.
تمام مواردی که در فوق تذکر یافت گوشهیی از خیر و سلامتی است که از طریق تطبیق اسلام در دنیا نصیب ما میگردد؛ و آنهایی که در گذشته به تطیبق این دین و نظام نجات بخش پرداختند الله متعال آنها را نیز در سلامتی و امنیت کامل قرار داده بود.
سلامتی در آخرت: کسانی که نقش خویش را بر اساس رسالت تعیین شده از جانب الله متعال به پیش برده باشند الله متعال برعلاوه سلامتی در دنیا سلامتی آخرت را نیز نصیب آنها میکند. از امت که الله متعال راضی باشد، دنیا و آخرت آن در سلامتی کامل است. به همان شکل که ما در دنیا صاحب اقتدار و عزت میشویم، در آخرت نیز مقامهای بهشت را نصیب ما میسازد. امام عادل نیز با تطبیق شریعت اسلامی مستحق اجر و پاداش در روز آخرت میگردد.
أهل الجنة ثلاثة : سلطان مقسط ، ورجل رحيم القلب بكل ذي قربى ومسلم ، ورجل غني عفيف متصدق.
( رواه مسلم عن عياض بن حمار)
ترجمه: اهل جنت سه گروه اند: سلطان عادل، مرد مهربان به خویشاوندان و مسلمانها، و مرد ثروت مند پاک و صادق.
روزی فاطمه دختر عبدالملک، شوهرش عمر بن عبدالعزیز خلیفه مسلمین را دید که گریه میکند، او از راز گریهاش پرسید؛ او گفت: در مورد فقیر گرسنهی از رعیت خویش فکر کردم. کسی که بالای امت محمد صلی الله علیه وسلم امارت میکند، در بین آنها مریض و گرسنه است، مظلوم و مقهور است، غریب و اسیر است... من میدانم که الله متعال من را از این وضعیت در روز قیامت خواهد پرسید، من ترسیدم که نتوانم پاسخ دهم، از همین لحاظ گریه میکنم!
از حضرت عبد الله بن مسعود رضی الله تعالی عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: برای هر غادر در روزی قیامت به اندازه غدر آن بیرق بلند میشود. آگاه باشید که کلانترین غادر امیر عام مردم است.
غدر ضد وفا به عهد است. ما منحیث امت اسلام به عقیده و ایمان به الله متعال عهد بستیم که باید آن را به انجام برسانیم. مهمترین عهد بعد از ایمان، تطبیق کامل شریعت اسلامی در هر زمان و مکان بدون رعایت شرایط و فضای حاکم است. در آن وقت است که ما نقش امت وسط را به شکل اساسی ادا کرده عزت دنیا و خیر آخرت نصیب ما میشود.
یکی از تشویشهای مومنین واقعی مسأله آخرت میباشد و همیشه از خود میپرسد که این قضیه چطور میشود؟ عذاب قبر یک پدیده واقعی است، حشر و میدان آن، دوزخ وجود دارد. اینها از مسایل خیلی جدی در اسلام عزیز ما استند، پس سالم بودن از شر عذاب آخرت یک موفقیت بی نهایت اساسی برای یک مسلمان است. از خود باید بپرسیم که چگونه خود را از شر عذاب الله متعال وقایه کنیم؟ اسلام همان شکل که ما را از شر و فتنههای متصور حفاظت کرده است، از عذاب الهی در روز آخرت نیز نجات میدهد. این نجات به دو شرط اساسی وابسته است؛ «ایمان و عمل صالح» اگر حاکم استیم، قاضی استیم، و یا هرکاری که در این دنیا انجام میدهیم باید آن را به شکل «صالح» انجام دهیم. عمل صالح چیست؟ عمل است که براساس شریعت اسلامی انجام شود. یعنی برای انجام و یا ترک آن از شریعت دلایل وجود داشته باشد.
فساد نظام سرمایهداری: اگر به جهان امروز نگاه کنید مملو از فساد و انحرافات است که بشریت را به سمت نابودی سوق داده است. دلیل اینهمه فساد تطبیق نظام دموکراسی-سرمایهداری میباشد. این نظام به دلیل بشری بودن و توجه عمیق به مسایل مادی زندهگی، ارزشهای و ضرورتهای اساسی و فطری انسان را نابود ساخته است. این نظام با ترویج مفکوره آزادی و فردگرای، تساوی زن و مرد زمینه را برای فساد اجتماعی و از هم پاشیدن مهد عطوفت و تربیت یعنی خانواده به وجود آورده است. امروز یک تعداد زیادی از مردم هستند که به عوض ازدواج سالم که یک مسأله فطری است، با همجنس خویش و حتا با حیوانات ازدواج میکنند و دچار انحراف جبران ناپذیری میشوند.
از اثر تطبیق نظام کپیتالیستی و ترویج مفکورۀ تولید بیشتر، زمین را به فساد مواجه کردهاند. امروز بیکیفیتترین و سمیترین غذاها را انسان مصرف میکند. مشکلات مانند: آلودهگی آب، هوا، خاک، آلودهگی صوتی و هستوی و بلند رفتن درجه حرارت زمین، گرسنگی، کمآبی (آب شیرین) از جمله مشکلات غیر قابل حل پنداشته میشود که به دلیل سیاستهای اقتصادی کشورهای کلان و مصرف بیرویه منابع طبیعی به وجود آمده است. این مشکلات همهساله در حال افزایش میباشد و جان میلیونها انسان را میگیرد، چون نظام سرمایهداری و مفکوره منفعت آن افراد را چنین تربیه میکند، که اگر تمام دنیا را هم نابود کنند، اما منافع آنها تامین شود؛ آنها به کار و برنامه ادامه میدهند. امراض مختلف روز به روز آمار آن در حال افزایش است. سرطان، فشار خون، شکر، استرس، امراض قلبی و تنفسی و دهها مرض دیگری که انسانهای امروز به آن مبتلا استند، به دلیل روش زندهگی و نظم سرمایهداری است.
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ [سوره روم آيه 41]
ترجمه: (هميشه چنين بوده است كه) تباهي و خرابي در دريا و خشكي به خاطر كارهائي پديدار گشته است كه مردمان انجام ميدادهاند. بدين وسيله الله متعال سزاي برخي از كارهائي را كه انسانها انجام ميدهند بديشان ميچشاند تا اينكه آنان (بيدار شوند و از دست يازيدن به معاصي) برگردند.
تمام این فساد که خشکه و بحر را پر ساخته است به دلیل این است که سرنوشت این کره خاکی به دست کسانی است که آنها بندهگی الله متعال را نمیکنند و بر اساس نظام که سیاست میکنند از طرف الله متعال فرستاده نشده است. برای نجات زندهگی در روی زمین و خلاصی بشریت از شر نظام کپیتالیزم و سیکولار لازم است که اسلام حاکم ساخته شود تا سلامتی دنیا و آخرت را نصیب ما بگرداند. بر اساس دستورات شرعی این مکلفیت مسلمانها است که با نصرت دین الله متعال آنرا در منصهی قدرت و قیادت جهان بنشانیم. این کار با یک برنامه قوی و خستهگی ناپذیر ممکن است. لازم است تا در قدم اول این جهانبینی اسلامی را درک کنیم و بعد تلاش کنیم تا آن را عملی نماییم.
برای هر مسلمان لازم که در آینه امت وسط بودن خود را ببیند و نواقص خویش را اصلاح کند، در غیر آن ما به سرنوشت قوم بنی اسرائیل مبتلا خواهیم شد. قومی که الله متعال برای آنها فرصتهای زیادی را نصیب کرد، ولی آنها آن را ضایع ساختند و بهجای اطاعت از الله متعال به هوای نفس و فساد روی آوردند. تفاوت ما با قوم بنی اسرائیل این است که برای آنها پیامبری دیگری میآمد، مگر برای ما پیامبری دیگری در راه نیست، فقط قیامت را پیشروی خود داریم. در امت وسط بودن خیری کلان نهفته است که بالای دنیا و آخرت ما تاثیر به سزای دارد. امت وسط بودن یعنی اینکه سلامت دنیا و آخرت نصیب ما میگردد. وقت امور دنیایی یک مسلمان بر اساس شریعت و صفات که الله متعال از ما خواسته به پیش برود، در کنار اینکه بالای وضعیت دنیایی مسلمان تاثیر دارد، آخرت ما را نیز بهتر میسازد. لذا امت اسلامی و مردم افغانستان اگر میخواهند از جبری این نظم کپیتالیزم و صفاتی که منجر به عذاب در بنی اسراییل شد رهای یابند، باید صفات امت اسلامی که همان عدل و شهادت است را کمای کنند تا الله متعال در قدم اول مسلمین و در قدم بعد بشریت از این نظم ظالمانه و مهلک کپیتالیزم رهای بخشد.